Emissieloos bouwen moet nu! De uitstoot van stikstof en CO2 moet omlaag. Ook de luchtkwaliteit in veel steden is belabberd. Maar we kunnen niet stoppen met bouwen. Er zijn immers veel nieuwe woningen nodig. Afstudeerstudent Jelmar Broekman onderzoekt voor Synchroon hoe emissies in het bouwproces te beperken zijn. Welke rol heeft de gebiedsontwikkelaar in deze transitie?
Jelmar heeft grootse plannen. Na zijn studie Management in the Built Environment aan de TU Delft wil hij werken aan grote en complexe binnenstedelijke projecten. Maar dan moeten het wel schone projecten zijn. Met zo weinig mogelijk emissies. En een positieve impact op het milieu en klimaat.
Anders bouwen
Net als zijn leeftijdsgenoten is Jelmar zich heel bewust van de veranderingen die nodig zijn. Jelmar: “Iedereen weet dat we emissies terug moeten dringen. Afgelopen zomer hebben we kunnen zien wat de gevolgen zijn, als we niet met z’n allen een andere kant op bewegen. Het moet dus anders. Bouwen van grote projecten moét op een andere manier. Ik wil graag onderzoeken hoe we dat zo schoon mogelijk kunnen doen.”
Schone impact maken
“Als je ergens impact wil maken, dan kan het heel mooi in onze eigen sector,” zegt Jelmar. “De productie van materialen, bouwplaatsen, en de logistiek die daarbij hoort, dragen allemaal bij aan de slechte luchtkwaliteit in steden en aan de stikstofcrisis. Ze hebben 11% aandeel in de wereldwijde CO2-uitstoot. Tegelijkertijd hebben we meer nieuwe woningen nodig, andere woningen en andere typen ruimte. Dat is een grote opgave. Hoe kan je die bouwketen anders organiseren? En welke rol heeft de ontwikkelaar daarin?”
Hoogbouw als casus
Jelmar pakt zijn onderzoek ook groots aan: hij kiest voor hoogbouwcasussen, liefst hoger dan 35 meter en midden in de grote stad. Jelmar: “Dit zijn complexe projecten die nog minder makkelijk in biobased materialen, zoals hout, uit te voeren zijn. Binnenstedelijk is het ook heel belangrijk om gezondheidswinst te behalen. Ik spreek alle betrokken partijen bij drie complexe hoogbouwopgaven in verschillende grote steden: de architect, aannemer, ontwikkelaar, enzovoort.”
Besparen in de bouwketen
“De afgelopen jaren is al veel onderzoek gedaan naar operationele emissies, zoals wonen in een energiezuinig huis,” zegt Jelmar. “In nieuwe ontwikkelingen zit het aandeel van de uitstoot veel meer in het bouwproces, dan tijdens de gebruiksfase. Dus de productie van materialen. Hoe komen die materialen naar de bouwplaats? En hoe wordt het vervolgens in elkaar gezet? Het ontwerpen is daarin, denk ik, de belangrijkste fase.”
Belangrijke rol voor ontwikkelaar
Jelmar: “De opdrachtgever of initiatiefnemer moet vanaf het begin duidelijke ambities stellen. Vanuit daar wordt de hele bouwketen aan het werk gezet. Wat er kan veranderen in die samenwerking, wil ik onderzoeken door met de hele keten in gesprek te gaan. Welke maatregelen hebben welke kansen en barrières? Dat is per partij verschillend. Als resultaat zie ik een processchema met stappenplan voor me. Hier ligt, verwacht ik, een grote regierol voor de ontwikkelaar.”
