Hout; snel, efficiënt en duurzaam

Terwijl de vraag naar woningen in en om de stad blijft toenemen, groeit ook het besef en belang van duurzaam ontwikkelen. Slimme verdichting, inclusieve programma’s en efficiënte mobiliteitsoplossingen zijn nodig om de stad leefbaar te houden en een antwoord te kunnen bieden op de woningbouwambities uit de Nationale Woonagenda. Tegelijkertijd bewegen de stikstofnormen en klimaatdoelstellingen de bouwsector tot verduurzaming van het bouwproces. Om de opwarming van de aarde te beperken richt het Klimaatakkoord zich op 49% minder CO2 uitstoot in 2030.In 2050 moet in Nederland de uitstoot van broeikasgassen zelfs met 95% afgenomen zijn.

De grote woningbouwopgave, de opwarming van de aarde en de ambities van het Klimaatakkoord vragen om een andere manier van ontwerpen, ontwikkelen en bouwen. Snel, efficiënt en duurzaam. Hout als bouwmateriaal biedt daar in een oplossing. Bouwmaterialen veroorzaken CO2 uitstoot tijdens productie, vervoer, gebruik en verwerking, door toepassing van fossiele brandstoffen zoals olie, gas of kolen. Hout gebruikt daarentegen heel weinig fossiele energie, heeft een zeer lage CO2 footprint en vormt daarmee een duurzame vervanging voor andere materialen. Het oudste bouwmateriaal ter wereld én het bouwmateriaal van de toekomst.

De meerwaarde van bouwen in hout

Hout is een natuurlijk materiaal dat zichzelf vernieuwt en daarmee een van de weinige grondstoffen die weer aangroeit binnen de realisatiefase van het gebouw. Het is een van de weinige, echt hernieuwbare bouwmaterialen zonder afval en vormt daarom een belangrijke oplossing om de uitdagingen van energieverbruik en afvalmanagement van het bouwproces het hoofd te bieden. Het schadelijke broeikasgas CO2, dat de opwarming van de aarde veroorzaakt, wordt door groeiende bomen opgeslagen en vastgehouden gedurende de volledige levensduur van het hout. Om 1 kg hout te produceren, consumeert een boom 1,47 kg CO2. Daarnaast brengt de boom zelfs meer dan een kilo zuurstof terug in de atmosfeer. Door deze kort cyclische grondstof modulair en demontabel uit te voeren kan het lang cyclisch worden ingezet. Het oogsten en (her)planten van bomen – in duurzaam beheerde bossen – zorgt dat steeds meer CO2 uit de lucht wordt opgeslagen en vastgehouden en dat dit duurzame bouwmateriaal nooit uitgeput raakt.

Er zijn ook grote structurele voordelen bij het bouwen in hout. Vanwege het lichte gewicht en de mogelijkheid om gebouwcomponenten in grote mate te prefabriceren, kan de bouwtijd aanzienlijk worden verkort. Daarnaast vraagt de lichtere constructie minder funderingspalen en minder gerelateerde energie voor productie, transport en verwerking. Door de eenvoudigere bouwtechniek en gereedschappen bij het werken met houten constructies en de mogelijkheid van directe assemblage van componenten op locatie, is de bouwplaats schoner, efficiënter en minder overlast gevend voor de omgeving. Een groot voordeel voor buren, omwonenden en toekomstig bewoners.

Ook binnen de woning heeft houtbouw voordelen. Hout in het zicht heeft een positief psychologisch effect op het welzijn van bewoners. Het natuurlijke materiaal voelt warm aan, draagt bij aan reductie van stress en heeft een positieve impact op de gezondheid en het wooncomfort. Daarnaast is hout een natuurlijk mechanisme voor de regulatie van de interne vochtbalans van de woning.

Hout-snel-efficient-en-duurzaam-Schema

Synchroon Circulair- Hout-snel, efficiënt en duurzaam-bos

Uniek

Ons plan voor de tender van VDMA, in het centrum van Eindhoven, is ontworpen in hout. De gebouwen hebben een betonnen plint met grote, flexibele hallen en daarboven houten woontorens. Radicaal duurzaam, mooi en met een efficiënt geprefabriceerd bouwproces waar de omgeving nauwelijks hinder van ondervindt. Om bouwen in hout echt mogelijk te maken – structureel, ruimtelijk en financieel – hebben we het ontwerpproces met andere uitgangspunten benaderd. In plaats van ontwerpen op het gebruik met een constructieve keuze tot gevolg, is VDMA ontworpen vanuit een houten structuur. Het is van fundamenteel belang om de kwaliteiten, mogelijkheden maar ook beperkingen van het werken in hout te begrijpen. Met die eigenschappen en de kennis en ervaring van het team is een set structurele regels vastgesteld waar het ontwerp uit voortgekomen is.

 
Hout-snel-efficient-en-duurzaam-Modulair-grid-als-basis

 
Een modulair grid vormt de basis voor de gebouwmassa’s, gebaseerd en geoptimaliseerd op basis van het draagvermogen van hout. Alle gebouwen, of het nu de hoogste toren is of kleinschalige woningbouw, worden uitgevoerd met hetzelfde systeem. Elk element is ontworpen als een afzonderlijk deel, dat aan de totale structuur kan worden toegevoegd, kan worden vervangen of verwijderd en gemakkelijk kan worden gerecycled. Met een duurzame gebiedsvisie als uitgangspunt willen we dat bouwelementen zo lang mogelijk voortleven en kunnen worden herbruikt. Met 53.000 m2 aan hout zou ons ontwerp op VDMA één van de grootste houten ontwikkelingen ter wereld worden.

Geen winnend plan voor Eindhoven, maar wel een kickstart van onze ambitie om te bouwen in hout. Wij geloven dat houtbouw een duurzame oplossing biedt en nodig is voor het milieu, de planeet en toekomstige generaties. Met de kennis die we binnen VDMA hebben opgedaan als basis maken wij het verschil, om bouwen in hout écht mogelijk te maken.